Kod djece, čiji su roditelji i bliski srodnici atopičari, postoji veća mogućnost da se razvije alergija. Da li će se i kako razviti zavisi od više različitih faktora.

Alergija je pojava tkivnog oštećenja, uzrokovanog neadekvatnim i prekomjernim imunim odgovorom na različite faktore sredine, koje nazivamo alergenima. Radi se, uglavnom, o krupnim molekulima kao što su bjelančevine. U organizam mogu dospjeti preko digestivnog trakta – alergeni hrane (najčešće kod beba i male djece) i lijekovi, zatim udisanjem (polen, prašina, buđ, grinje, životinjska dlaka, perje), i preko kože (otrovi insekata, zmija, meduza i nekih biljaka).

Imunitet obuhvata sve fiziološke mehanizme kojima organizam reaguje sa stranim materijama – antigenima. I to sa ciljem da ih prepozna: ili kao dobre – koje toleriše, ili kao loše – od kojih nastoji da se zaštiti. Može da bude urođen (dobijen od majke prije rođenja) i stečen, nastao u dodiru sa antigenima, ili preko majčinog mlijeka.

Zašto dolazi do alergijske reakcije?
U imunološkim reakcijama učestvuju razni tipovi ćelija, među kojima su najznačajniji limfociti (vrsta bijelih krvnih zrnaca), koji odstranjuju antigene iz organizma – bilo direktno, bilo stvaranjem antitela koja ih neutrališu. Ukoliko u tom nastojanju pogrešno prepoznaju kao štetne one antigene koje zdravi ljudi tolerišu, nastaje alergijska reakcija, a ti antigeni se nazivaju alergenima.

Alergija se nikada ne ispoljava pri prvom kontaktu sa antigenom, koga imuni sistem tada samo «upamti» (senzibilizacija). Ali, pri ponovnom kontaktu, dočekuje ga spremna čitava vojska antitjela – najčešće klase IgE, koja ga neutrališe. Pri tome dolazi do oštećenja tkiva, sa kliničkom slikom neke od alergijskih reakcija.

Šta je to atopija?
Sklonost da se na neškodljive antigene odreaguje alergijom, naziva se atopija. Ona je nasljedna, a ljudi koji je imaju nazivaju se atopičarima. To znači da kod djece, čiji su roditelji i bliski srodnici atopičari, postoji veća mogućnost da se razvije alergija. Da li će to i da se ostvari, pre svega zavisi od faktora sredine koji djeluju, ponekad i prije rođenja.

Kako organizam reaguje na alergiju?
Alergije se manifestuju na različite načine, u zavisnosti od genetske predispozicije, uzrasta i vrste antigena.

Kod odojčadi se najčešće ispoljavaju na koži (atopijski dermatitis i koprivnjača), disajnim putevima (opstruktivni bronhitis) i digestivnom traktu (proliv, nenapredovanje).

Kod starije djece i odraslih, može da nastane i dramatična klinička slika anafilaktičkog šoka. Ali je, generalno, ona u dječijem uzrastu rijetka pojava.